Boilerplate?

Heeft u uw legal counsel wel eens de term ‘boilerplate’ horen gebruiken? Een cliënt vroeg me laatst waar die term nou eigenlijk vandaan komt. Helaas moest ik op dat moment het antwoord schuldig blijven. Gek eigenlijk, dat ik me nooit eerder heb afgevraagd waar die term vandaan komt. Het wordt door juristen onderling nogal eens gebruikt, maar blijkbaar is het voor niet juristen een nogal vreemd begrip. Ook niet één welke je eenvoudig kunt verklaren door hem te vertalen: want wat is ‘kook-plaat’ of ‘stoomketel-plaat’ of ‘cv-ketel-plaat’?

We moeten een eindje terug in de geschiedenis om te achterhalen waar deze term vandaan komt. De term heeft kennelijk te maken met metalen drukpersen die begin 1900 gebruikt werden. In deze drukpersen werden metalen platen gebruikt om een afdruk van te maken. Deze metalen platen leken, zo heb ik begrepen, sterk op naamplaatjes die fabrikanten van stoomketels in die tijd op hun stoomketels plaatsten om aan te geven wie die ketel had gemaakt.

De metalen platen die in de drukpersen werden gebruikt werden daarom ook wel ‘boilerplates’ genoemd.  Zoals dat gaat met repetitief werk begon men op den duur standaard metalen platen te maken voor teksten die telkens opnieuw moesten worden afgedrukt. Waar de term boilerplate in eerste instantie gebruikt werd voor de plaat die werd gebruikt in het drukproces, werd het in de loop der tijd een synoniem voor de standaard teksten die keer op keer door middel van die plaat werden afgedrukt.

Tegenwoordig wordt de term door juristen gebruikt voor de standaard paragrafen die veelal aan het eind van een overeenkomst worden opgenomen. Deze paragrafen hebben altijd min of meer dezelfde inhoud en worden geacht ‘in de praktijk getest’ te zijn en altijd te leiden tot hetzelfde resultaat. Zij zijn, als het goed is, niet voor meerdere uitleg vatbaar en betekenen wat bedoeld is.

Overigens kwam ik ook nog de uitleg tegen dat de term niet per se van de naamplaatjes die op de stoomketels werden geplaatst komt, maar van het materiaal zelf dat in die tijd voor stoomketels gebruikt werd. De redenatie is dan de volgende. In een stoomketel wordt een aanzienlijke hoeveelheid energie opgeslagen in de vorm van stoom onder hoge druk. Als het materiaal van de ketel die druk niet kan weerstaan zal de ketel exploderen. Daarom moesten de stoomketels en de daarvoor gebruikte materialen aan strenge veiligheidseisen voldoen en voldoende sterk zijn. ‘Boilerplate’ mag onder druk – ongeacht of dat in een stoomketel of in de rechtbank is – niet exploderen.

Conseiller is zowel thuis in de boilerplate bepalingen als in de ondernemingsspecifieke bepalingen van overeenkomsten en wij helpen u graag de juridische druk in uw onderneming onder controle te houden.